اردويي براي دوستي

تعليم و تربيت، يكي از مهمترين اموري است كه بشر از ديرباز به آن پرداخته و با افزايش آگاهي او از اهميت ضرورت اين فرآيند، سعي شده است كه بيشتر قانونمند و هدفمدار شود. در عصر حاضر صنعتي شدن جوامع انساني، بيشتر وظايف مربوط به رشد و تربيت افراد را بر عهده ی نظام آموزش و مدارس گذاشته است و به اين ترتيب همه ی ما بخش مهمي از عمر خود را صرف يادگيري و آموزش در مدارس مي كنيم. با اين همه امروز بيشتر متخصصان بر اين باورند كه قانونمند شدن، رسمي شدن و سازمان يافتن بيش از حد مدارس و برنامه هاي آن باعث شده است كه تعليم و تربيت بسيار خشك و غيرمنعطف شود. در حالي كه تعليم و تربيت در بطن خود فرآيندي است كه دستيابي به اهداف آن مستلزم انعطاف پذيري، توجه به علائق و استعداد هاي بچه ها و استفاده ی از فعاليتهاي طبيعي است. چنين بينشي باعث شده است كه امروزه در بسياري از كشور ها، تعليم و تربيت در هواي آزاد، يا آموزش در اردو ها مورد توجه قرار بگيرد تا از اين رهگذر هم نقائص نظام هاي آموزشي مرتفع و هم انعطاف پذيري بيشتري لحاظ شود. اردو در حقيقت بخشي از جريان تعليم و تربيت است كه بچه ها به دور از فضاي بسته ی كلاس و اغلب در هواي آزاد و فارغ از مقررات و قوانين خاص مدارس و براساس علائق و رغبت هاي خود به فعاليت هاي ويژه مي پردازند و از اين رهگذر شخصيت آن ها در ابعاد ذهني، عاطفي، اجتماعي، اخلاقي و... به طور متعالي رشد مي يابد. اردو در كشور هاي صنعتي و پيشرفته ی دنيا روز به روز از اهميت و جايگاه بالايي برخوردار مي شود به نحوي كه در كشوري نظير استراليا، بيش از 30 مركز آموزش اردويي وجود دارد و بيش از ده درصد دانش آموزان تحت پوشش اردو ها قرار مي گيرند. بزرگترين مركز اردويي جهان در كشور آلمان واقع شده است. يكي از ويژگي هاي آموزش و پرورش نوين در ايران نيز توجه خاص به فعاليت هاي مكملي است كه دانش آموزان آن را از كلاس درس آغاز و خارج از مدرسه انجام مي دهند. اين فعاليت ها و اردو ها با مشاركت و تعامل دانش آموزان، معلمان، مربيان و اولياء آنان انجام مي گيرد و موجب شكوفايي استعداد ها، تعميق يادگيري، تمرين آموخته ها، مسئوليت پذيري، مشاركت و همكاري، همزيستي مسالمت آميز، و آشنايي با فرهنگ هاي بومي، منطق هاي ملي و جهاني مي شود.

***

به اعتقاد کارشناسان، اردو و سفر يک فعاليت مقطعي و فوق برنامه نيست بلکه يک فرآيند آموزشي، پرورشي است که ناظر به اهداف و برنامه هاي مرتبط با سطح و مقطع تحصيلي دانش آموزان از اصلي ترين پارامتر هاي اثرگذار در حوزه ی جامعه پذيري آن ها مي باشد.

بنابراين مي توان نتيجه گرفت که اردو ها و سفر هاي دانش آموزي جايگاه مهمي براي يادگيري و تمرين فعاليت هاي گروهي و آماده شدن براي مشارکت در جامعه ی گسترده ی امروز به شمار مي روند. يکي از مهم ترين آثار اين اردو ها، دور کردن دانش آموز و دانشجو از فضاي رسمي و خشک کلاس است که مي تواند با فراهم ساختن يک محيط باز و شاداب و تغيير مکان، ظرفيت مناسبي را براي بهره برداري آموزشي فراهم آورد.
اردوي دوستي در مجتمع علامه طباطبايي با توجه به کيفيت ويژه اي که دارد بدون ترديد يکي از بهترين روش هاي تربيت و تمرين درس زندگي براي نوجوانان است. اين اردو هر ساله در اوايل سال تحصيلي و درست در ماهِ مهر و در يکي از بهترين اردوگاه هاي شمال کشور در شهر رامسر برگزار مي شود. دانش آموزان ضمن برخورداري از کليه ي امکانات رفاهي، ورزشي و تفريحي نظير امکان استفاده از تله کابين، سالن ورزشي، استخر، کارتينگ، پينت بال و... شرائط چند روز زندگي با دوستان را در محيطي امن و آب و هوايي معتدل، تجربه مي کنند. مجتمع علامه طباطبايي نهايت تلاش و امکانات خود را به کار مي گيرد تا فضايي را فراهم آورد که در بستر آن، دانش آموزان در کنار دوستيابي و تقويت اعتماد به نفس، مهارت هاي اجتماعي را نیز بياموزند. از اين جهت اردوي دوستي اردويي چند منظوره است که ثمره ي آن، رشد و تعالي شخصيتِ دانش آموزان و تعامل فرهنگي با محوريت خانه و مدرسه است.

«اردو» در امر آموزش با توجه به دارا بودن کيفيت ويژه ی خود، داراي ظرفيتي است که بسياري از حرف هاي ناگفته ی مدرسه را مي توان در آن گفت. طبيعي است که اردو به لحاظ روش تربيتي خاص خود در مقايسه ی با مدرسه، شيوه اي است عملي كه در جان و روان نوجوان قرار مي گيرد و شايد راز موفقيت اردو همين تفاوت اساسي روش هاي آن با روش هاي کلاسيک و نظام دار مدرسه اي باشد.
بهترین زمان برای دوست یابی در شرائط سني دانش آموزان، به خصوص دانش آموزان مقطع پايه ي اول دبيرستان است كه شخصيت اين عزيزان در حال شكل گيري است.

اردو هاي برون استاني و دوري چند روزه از خانواده فرصتي است تا عزيزان مان در فراواني جمعيت دانش آموزي به اين هدف برسند. (كه این مهم فقط براي مجتمعي مانند مجتمع علامه طباطبايي و با چندين واحد آموزشي مقدور است.).
در كلاس های درس، زندگي، تمرين و حل مسائل زندگي جمعي آموخته مي شود. در واقع اردو هاي مجتمع پيش نياز قبولي در «كنكور زندگي» است. خوشبختانه با استقبال چشمگير خانواده ها براي ثبت نام فرزندانشان در مدارس علامه طباطبايي اين امكان فراهم آمده است تا شايسته ترين ها در كنار يكديگر قرار بگيرند و از فرصتي كه براي تعامل فرهنگي ايجاد شده در جهت رشد و تعالي يكديگر استفاده بكنند.
در مهر ماه به طور معمول دماي هوا کاهش زيادي نيافته است و شرائط آب و هوايي خطه ي شمال ايران يکي از بهترين وضعيت هاي خود در طي سال را داراست. علاوه بر اين که فصل سفر محسوب نمي شود و تردد در جاده ها عادي و معمولي است، از طرفی کار آموزشي مدارس نيز تراکم چنداني ندارد و به اين ترتيب بهترين زمان براي اين فعاليت چند منظوره محسوب مي شود و براي دانش آموزاني كه تازه وارد مجتمع شده اند فرصتی است مناسب تا ضمن آشنايي با مجتمع دوستان خود را نيز بهتر بشناسند.

آماده سازي برای اردو:

آن سفر کرده که صد قافله دل همره اوست       هرکجا هست خدايا به سلامت دارش

براي بسياري از خانواده ها اين که فرزندشان مستقل از خانواده به سفري چند روزه در خارج از استان بروند تجربه اي جديد است و طبيعتاٌ نگراني هاي خاصي را نیز در بردارد. اولياء محترم نیز با حسن نظر به مجتمع علامه طباطبايي، مهم ترين سرمايه ي زندگيشان را با اتکال به الطاف الهي به مسئولين مجتمع مي سپارند و مسئولين نيز با آگاهي کامل از حساسيت و خطير بودن رسالتي که عهده دار شده اند در هيچ بخشي از مراحل تدوين دستور العمل هاي اجرايي و به روز کردن برخي موارد، توجيه دستور العمل ها براي همکاران و دانش آموزان و اجراي بند بند برنامه ها و نظارت مستمر و... قصور نمي كنند.

برادران حضرت يوسف (س) وقتي از پدر خواستند تا در سفر به کنعان برادر تني يوسف «بنيامين» نيز با ايشان راهي بشود، حضرت يعقوب (س) که از سپردن يوسف به آن ها تجربه اي تلخ داشت اين بار فرزند را نه به آن ها بلکه به خدا سپرد و فرمود:
« فَاللّهُ خَيْرٌ حَافِظًا وَ هُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِينَ » (يوسف - 64). پس خداوند بهترين نگهبان است و اوست مهربان ترين مهربانان.